Yiğitliğe deha kadar sık rastlanmıyor artık. -Oscar Wilde
Bu sözü yorumlarken iki çeşit yorumlayabileceğimi fark ettim. Birincisi "yiğitliğin azlığı" vurgusu, diğeri ise -ki bu yorum daha hoşuma gitti- "dehalığa yapılan iğneleme".
Bu sözü yorumlamadan önce, "yiğitlik" ve "dehalık" kavramlarını incelememiz gerekiyor. TDK'ya göre: yiğitlik kavramı yüreklilik ve cesaret anlamlarına gelirken; deha ise insan zekasının, kişiliğinin erişebileceği en yüksek düzey -bir diğer deyişle dahilik- olarak tanımlanıyor.
Günümüzde, maalesef, cesaret kavramı -cesurca davranma olgusu- pek rastlayamadığımız bir davranış tarzı. Son zamanlarda gerek politikada, gerek habercilikte, gerekse insan ilişkilerinde cesurca davranan çok ama çok az insan bulunmaktadır. Üzücü bir şekilde; yalakalık, yandaşçılık kavramlarının değer kazandığı, "taraf olmayanın bertaraf olduğu" bir düzen içerisinde yaşıyoruz.
Bununla birlikte dehalık kavramı da ayaklar altına alınmış durumda. Televizyonda, internette, ve hatta çevremizde "dahi" olduğunu iddia eden o kadar insan varken, deha kavramı da -bu kişilerin artmasıyla ters orantılı olarak- azalmaktadır. Sokrates'in meşhur savunmasında geçen daha meşhur olan "tek bildiğim hiçbir şey bilmediğimdir" sözü insanlar tarafından rehber alınsa; dahi insanların sayısındaki bu artış -eminim ki- çok daha umut verici olacaktı. Uzun lafın kısası; her şeyi bildiğini iddia eden insanlardan bunaldığımız kadar, cesur insanlardan da "bunalsaydık" keşke.
Bu sözü yorumlamadan önce, "yiğitlik" ve "dehalık" kavramlarını incelememiz gerekiyor. TDK'ya göre: yiğitlik kavramı yüreklilik ve cesaret anlamlarına gelirken; deha ise insan zekasının, kişiliğinin erişebileceği en yüksek düzey -bir diğer deyişle dahilik- olarak tanımlanıyor.
Günümüzde, maalesef, cesaret kavramı -cesurca davranma olgusu- pek rastlayamadığımız bir davranış tarzı. Son zamanlarda gerek politikada, gerek habercilikte, gerekse insan ilişkilerinde cesurca davranan çok ama çok az insan bulunmaktadır. Üzücü bir şekilde; yalakalık, yandaşçılık kavramlarının değer kazandığı, "taraf olmayanın bertaraf olduğu" bir düzen içerisinde yaşıyoruz.
Bununla birlikte dehalık kavramı da ayaklar altına alınmış durumda. Televizyonda, internette, ve hatta çevremizde "dahi" olduğunu iddia eden o kadar insan varken, deha kavramı da -bu kişilerin artmasıyla ters orantılı olarak- azalmaktadır. Sokrates'in meşhur savunmasında geçen daha meşhur olan "tek bildiğim hiçbir şey bilmediğimdir" sözü insanlar tarafından rehber alınsa; dahi insanların sayısındaki bu artış -eminim ki- çok daha umut verici olacaktı. Uzun lafın kısası; her şeyi bildiğini iddia eden insanlardan bunaldığımız kadar, cesur insanlardan da "bunalsaydık" keşke.
Yorumlar
Yorum Gönder